De duurzaamste kilometers zijn niet gemaakte kilometers. Het laten plaatsvinden van de opbaring, plechtigheid en condoleance op dezelfde plaats voorkomt kilometers. En is dus een duurzame keuze. Vooral crematoria bieden hiervoor mogelijkheden.
Ook op het gebied van het type rouwvervoer van de overledene zijn diverse mogelijkheden. Voor rouwvervoer over een kortere afstand, kunt u kiezen voor een de loopkoets, platte kar of uitvaartfiets. Een andere optie is de uitvaartbus. Hier kunnen zowel de overledene als de nabestaanden mee.
Deze alternatieven kennen geen uitstoot en hebben een lage milieu-impact bij productie. Wel is het van belang dat deze vervoermiddelen in de buurt aanwezig zijn. Wanneer ze eerst een langere afstand naar de uitvaartlocatie moeten overbruggen, valt het milieuvoordeel weg. Dit geldt ook voor de koets met paarden of de kar die door een koe wordt getrokken.
Bezoekers van de uitvaart kunnen bijdragen aan een lagere milieu-impact door lopend, fietsend, met het openbaar vervoer of met een hybride of elektrische auto te komen. Op de rouwkaart kunt u (aangeven dat u kiest voor een duurzame uitvaart en) de genodigden op de bereikbaarheid per openbaar vervoer wijzen. Eventueel laat u een pendelbus rijden van een station als de afstanden groot zijn.
- Uitvaartfiets:
- Minder uitstoot bij vervoer
- Een (uitvaart)fiets heeft weinig milieuimpact bij de productie
Uitvaartkoets:
- Minder uitstoot bij vervoer
- Een koets heeft weinig milieu-impact bij de productie
In de Wet op de Lijkbezorging, de wet die regelt wat er met een overledene moet en mag gebeuren, wordt geen specifiek vervoermiddel genoemd waarin overledenen vervoerd moeten worden. Dit betekent dat in principe elk voertuig is toegestaan (met uitzondering van ambulances, die alleen bestemd zijn voor ziekenvervoer). In de praktijk wordt verreweg het meest gekozen voor het vervoer van de overledene door middel van een rouwauto.
Uit onderzoek is gebleken dat van de gehele uitvaart, de rouwstoet de grootste aanslag doet op het milieu. Het betreft dan niet eens zozeer het noodzakelijke vervoer van de overledene van en naar de diverse locaties (uitvaartcentrum, kerk, begraafplaats of crematorium) maar vooral het vervoer van de nabestaanden en de belangstellenden. De belangrijkste milieuaspecten van het (rouw)vervoer zijn energieverbruik en uitlaatgassen.
Bij auto’s is de aandacht vaak gevestigd op uitstoot. De productie van auto’s heeft echter ook een groot aandeel in de milieu-impact. Er worden veel eindige grondstoffen in de vorm van zeldzame metalen gebruikt en de productie van staal en aluminium vergt veel water. Het vervaardigen en verwerken van accu’s is milieuvervuilend, evenals het spuiten en lakken van auto’s.
Tijdens het gebruik van de (rouw)auto bij een begrafenis of crematie worden er verschillende schadelijke stoffen uitgestoten die van invloed zijn op de luchtkwaliteit. Het betreft koolmonoxide, koolwaterstoffen, stikstofoxiden en fijnstof. Vooral fijnstof is schadelijk voor de gezondheid van mens en dier.
Bij de winning, bewerking en productie van staal en aluminium vinden schendingen van de mensenrechten plaats, zoals gedwongen arbeid en kinderarbeid.
Het energielabel geeft aan hoe zuinig een auto is ten opzichte van andere auto’s in dezelfde grootteklasse (www.energielabel.nl/autos). Dit label houdt echter geen rekening met de milieu-impact tijdens de productiefase.
Het verdient de aanbeveling om de uitvaart zoveel mogelijk op één locatie te laten plaatsvinden. Wanneer opbaring, plechtigheid en condoleance niet op verschillende locaties plaatsvinden wordt vermeden dat er veel kilometers worden afgelegd door zowel de nabestaanden als de belangstellenden. Juist deze kilometers maken de milieu-impact groot.
Tenzij het om een korte rit gaat, kunnen oldtimers ook beter vermeden worden. Deze auto’s vervuilen veel meer dan nieuwe auto’s (per liter benzine als snel tien tot honderd keer). Ook gewone benzineauto’s van voor 1996 en dieselauto’s van voor 2000 zijn vervuilender dan nieuwe auto’s.
De ontwikkelingen ten aanzien van elektrische en hybride auto’s is de afgelopen jaren snel gegaan. De keuze uit het aantal typen neemt toe. Door hun stille en schone karakter zijn deze auto’s ideaal voor een rouwstoet waar de nabestaanden en belangstellenden achter de rouwauto aan willen lopen (naar bijvoorbeeld de begraafplaats). Toch is er op dit moment nog geen autofabrikant die een elektrische of hybride rouwauto levert. Hierover zal de uitvaartbranche met de autoproducenten in overleg moeten gaan.
Bent u producent, leverancier, ontwikkelaar en/of ontwerper van duurzame producten en heeft u een suggestie? Of bent u consument en heeft u een idee? Geef deze dan aan ons door in de Virtuele Ideëenbus.